لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پیش بینی فناوری به عنوان نخستین گام در فرایند برنامه ریزی فناوری، به پایش مستمر پیشرفت های فناورانه به منظور ارزیابی توانایی بالقوه و شناسایی زودهنگام کاربردهای آتی آن ها اطلاق می گردد. در کشورهای در حال توسعه اغلب به دلیل کم رنگ بودن جایگاه چنین مطالعاتی در فرایند سیاستگذاری فناوری، سرمایه گذاری در فعالیت های تحقیق و توسعه فاقد اثر بخشی لازم می باشد. در این مقاله به منظور رصد پیشرفت های فناورانه در زمینه فناوری لعاب، داده های مرتبط با پتنت های استخراج شده از پایگاه های ثبت پتنت اروپا و آمریکا با استفاده از رویکرد پتنت کاوی، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. پس از تعیین کلید واژه ها، 1591 پتنت بین سال های 1913 تا 2011 جهت تحلیل جمع آوری گردید. سپس با استفاده از فنون متن کاوی و روش خوشه بندی k-میانگین، فناوری لعاب به شش خوشه "مواد اصلی لعاب"، "مواد اولیه افزودنی"، "لعاب-های ویژه"، "تنوع در شکل ظاهری لعاب"، "تجهیزات پخت" و "روش های آماده سازی لعاب" تفکیک و در هر یک از آن ها با استفاده از منحنی رشد لجستیک دوگانه، چرخه حیات فناوری ترسیم و تفسیر گردید. نتایج این مقاله نشان دادند که فناوری لعاب در تمامی خوشه های شناسایی شده در مرحله بلوغ و یا افول قرار داشته و به احتمال فراوان در آینده ای نزدیک با فناوری های نوین دیگری جایگزین خواهد شد.

هدف از مقاله حاضر، بررسی وضعیت پروانه های ثبت اختراعی است که در سطح بین المللی با مشارکت مخترعان ایرانی به ثبت رسیده است. این پژوهش به بررسی روند انتشار پروانه های ثبت اختراعِ مخترعان ایرانی در اداره های چهارگانه ثبت اختراع در بازه زمانی بین سال های 1990 تا 2007 میلادی پرداخته است. بر اساس این پژوهش 365 مخترع ایرانی در 218 اختراع به ثبت رسیده، مشارکت داشته اند و سهم هر یک از چهار اداره ثبت اختراع: اروپا، آمریکا، ژاپن و سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) به ترتیب 48، 39، 2، 11 درصد است.

نوآوری در یک اقتصاد دانش بنیان، می تواند در تفسیر جدیدی از مدل مارپیچ سه گانه در فضای سه بعدی دانشگاه، دولت و صنعت در قالب گواهی ثبت اختراع پیوند برقرار کند تا به عنوان نتیجه عملکرد نوآوری در این سه بعد مورد بررسی قرار گیرد. وابستگی های سازمانی 460 گواهی ثبت اختراع ایرانی از پایگاه های اداره پروانه های ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا (USPTO)، سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، اداره پروانه های ثبت اختراع اروپا (EPO) در فاصله سالهای 1976 تا 2013 استخراج و تحلیل شده و بر اساس صاحبان گواهی ثبت اختراع به سه نوع شخصی، شرکت ها، دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی تقسیم می شوند. از میان 120 مدرک دارای وابستگی های سازمانی حقوقی ایرانی بیشترین پروانه های ثبت اختراع مربوط به پژوهشگاه صنعت نفت با 33 پروانه ثبت اختراع و بعد از آن دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با 8 پروانه ثبت اختراع می باشد. اگرچه حمایت سازمانی از تولید گواهی های ثبت اختراع روند رو به رشدی دارد اما نیاز است تدابیر لازم برای ورود دانشگاه ها و شرکت های صنعتی کشور به عرصه اختراع و نوآوری به سرعت و با سیاست گذاری مناسب اتخاذ شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

از آنجا که به موجب قرارداد واگذاری، انتقال کامل تمامی حقوق مالکانه با قطع علقه مالکیت انجام می گیرد اوصاف شرائط چنین قراردادی قالب سنتی عقد بیع را تداعی می نماید. از سوی دیگر امکان واگذاری حق اختراع در قالب قرارداد نامعین موضوع ماده 10 قانون مدنی و یا با ماهیتی مستقل و به عنوان یک عقد معین نیز مفروض. بر مفروضات مذکور رویه عملی اداره ثبت اختراعات کشورمان یعنی هدایت اشخاص در استفاده از قالب قراردادی صلح را افزود.واگذاری مالکیت بر حق اختراع در قالب بیع علی رغم طرح ایرادات و موانع با ارائه مفهومی سازگار از آنچه مخالفین به آن استناد می کنند قابل توجیه است. حال آنکه به دلیل نبود قانونی خاص، جهت واگذاری حق اختراع جز آنچه در ماده 48 قانون ثبت اختراعات آمده، شناسایی ماهیت مستقل و عنوان معین جهت قرارداد واگذاری بعید می نمایاند. بعلاوه رویه عملی موجود در معرفی قرارداد صلح اگرچه از ایرادات مطروح شده در خصوص استفاده از قالب بیع مصون مانده اما قالب قراردادی را پیشنهاد نموده است که به دلیل کلیت، عدم طرح، تحدید شروط و تعهدات قراردادی نمی تواند به عنوان یک قالب حقوقی کارآمد نیاز صاحبان اختراع و فناوری را در این خصوص پاسخگو باشد. پیش بینی قالب های قراردادی ویژه توسط قانون گذار به همراه احکام قانونی مشخص جهت انتقال حقوقی که ماهیت حقوقی مختص به خود را دارد با طبیعت پیچیده این گونه قراردادها سازگارتر و با نظام بین الملل هماهنگ تر خواهد بود.